گزارش آسان ریپورتاژ: فرهنگ سازمانی به‌عنوان یکی از عناصر پایه‌ای در تعیین هویت، رفتار و عملکرد یک سازمان به شمار می‌آید. ایجاد یک فرهنگ سازمانی قوی و مثبت می‌تواند به افزایش تعاملات اجتماعی، بهبود بهره‌وری و افزایش رضایت شغلی در میان کارکنان منجر شود. در این متن به بررسی اصول بنیادی ایجاد فرهنگ سازمانی در مدیریت پرداخته که می‌تواند به سازمان‌ها در رسیدن به اهداف و موفقیت‌های پایدار کمک کند.
تعریف فرهنگ سازمانی
فرهنگ سازمانی به مجموع ارزش‌ها، باورها، رفتارها و نرم‌های مشترکی اطلاق می‌شود که در یک سازمان به صورت مکرر و پیوسته اجرا می‌شود. این فرهنگ به شکل‌دهی هویت سازمان، ارتباطات داخلی و نحوه انجام کارهای روزمره کمک می‌کند (Schein, 2010).
اصول اساسی ایجاد فرهنگ سازمانی
- تعیین و بیان مأموریت و ارزش‌ها
مأموریت و ارزش‌های سازمان باید به روشنی تعریف شوند تا کارکنان به‌راحتی بتوانند به آن‌ها دسترسی پیدا کنند. این مأموریت و ارزش‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که الهام‌بخش و جهت‌دهنده به رفتارها و انتظارات کارکنان باشند. رهبری سازمان باید فعالیت‌هایی را پی‌ریزی کند که به شفاف‌سازی این ارزش‌ها کمک کند (Kotter, 1996).
- الگوسازی رهبری
مدیران و رهبران باید رفتارهایی را از خود نشان دهند که با ارزش‌ها و باورهای سازمانی هم‌خوانی دارد. رهبری با الگو منجر به ایجاد فرهنگی می‌شود که در آن کارکنان به‌آسانی می‌توانند این ارزش‌ها را در رفتارهای روزمره خود به‌کار گیرند. الگوی رهبری به تقویت اعتبار و اعتماد در میان کارکنان کمک خواهد کرد (Kouzes & Posner, 2017).
- فراهم‌کردن فرصت‌های مشارکت
فرهنگ سازمانی قوی نیازمند فضایی است که در آن کارکنان احساس امنیت و راحتی کنند تا نظرات و ایده‌های خود را بیان کنند. مدیران باید بسترهایی را فراهم کنند تا کارکنان در تصمیم‌گیری‌ها و فرآیندهای سازمانی مشارکت داشته باشند، چراکه این کار احساس تعلق و تعهد را در بین کارکنان افزایش می‌دهد (Hackman & Oldham, 1976).
- تشویق فراگیری و توسعه
ایجاد فرهنگی که یادگیری و پیشرفت را در اولویت قرار دهد، بسیار حائز اهمیت است. سازمان‌ها باید به کارکنان این امکان را بدهند که مهارت‌های جدید کسب کنند و خود را توسعه دهند. این شامل فراهم کردن برنامه‌های آموزشی، کارگاه‌های توسعه مهارت و فرصت‌های کاری است که در آن‌ها می‌توانند یاد بگیرند و رشد کنند (Argyris & Schön, 1996).
- قدردانی و شناسایی موفقیت‌ها
تقدیر و شناسایی موفقیت‌ها و تلاش‌های کارکنان، موجب تقویت فرهنگ مثبت در سازمان می‌شود. این کار با ایجاد انگیزه و افزایش اعتماد به نفس در کارکنان، به ارتقای فرهنگ سازمانی کمک می‌کند. مدیران باید به‌طور منظم دستاوردهای کارکنان را شناسایی و برای آن‌ها قدردانی ابراز کنند (Cameron & Quinn, 2011).
- نظام‌مندی و ارزیابی فرهنگ
مدیران باید به‌طور مرتب فرهنگ سازمانی را ارزیابی و متناسب با تغییرات محیطی یا نیازهای جدید کارکنان، آن را مدیریت کنند. این ارزیابی می‌تواند شامل نظرسنجی‌ها، گروه‌های کانونی و دیگر روش‌های ارزیابی باشد. استفاده از این داده‌ها به مدیران کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف فرهنگ موجود را شناسایی کرده و برای بهبود مستمر اقدام کنند (Denison, 1990).
نتیجه‌گیری
ایجاد فرهنگ سازمانی قوی و مثبت نیازمند رویکردی هولستیک و استراتژیک است که شامل تعیین ارزش‌ها، الگوسازی رهبری، تشویق مشارکت و یادگیری و ارزیابی مستمر می‌باشد. با پیروی از این اصول، سازمان‌ها می‌توانند به تقویت فرهنگ خود بپردازند و بهبود مستمری در عملکرد و رضایت کارکنان را تجربه کنند.
تنظیم: علیرضا محمودی فرد – صاحب امتیاز رسانه اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی و دبیر سرویس اقتصادی رسانه آسان تکنولوژی
