مضرات انواع نمک‌های تصفیه شده برای سلامت بدن – علیرضا محمودی فرد

گزارش آسان ریپورتاژ  / نمک یکی از عناصر ضروری برای عملکردهای بیولوژیکی بدن به شمار می‌رود و نقش مهمی در حفظ تعادل الکترولیتی و عملکرد عصب‌ها و عضلات دارد؛ با این حال، مصرف بیش از حد نمک، به‌خصوص نمک‌های تصفیه شده کارخانه‌ای، می‌تواند تأثیرات منفی جدی بر سلامتی انسان داشته باشد. این یادداشت به بررسی مضرات انواع نمک‌های تصفیه شده و اثرات آن‌ها بر سلامت بدن می‌پردازد و شواهد علمی موجود را مورد بحث قرار می‌دهد.

نمک‌های تصفیه شده و ترکیبات آن‌ها

نوع خالص و مواد افزودنی:

نمک‌های تصفیه شده، معمولاً از کلرید سدیم (NaCl) تشکیل شده‌اند و برای افزایش عمر مفید و طعم‌دهی ممکن است حاوی مواد افزودنی مانند ید، کلسیم و مواد ضد کک (anti-caking agents) باشند. اگرچه ید کافی برای سلامت تیروئید ضروری است، مصرف زیاد نمک تصفیه شده که همواره با دیگر مواد معدنی و مغذی کمبود دارد، می‌تواند به خنثی شدن اثرات مثبت آن منجر شود (Giret, 2016). در بسیاری موارد نیز در هنگام تصفیه، تمامی عناصر مفید نمک غیر از سدیم از آن گرفته می‌شود و عملا چیزی جز سدیم یا نهایتا سدیم به همراه ید، باقی نمی‌ماند.

محتوای سدیم بالا:

نمک‌های تصفیه شده حاوی مقادیر بالایی از سدیم هستند؛ اگرچه وجود سدیم برای سلول‌های بدن ضروری است، اما مصرف بالای آن موجب افزایش فشار خون می‌شود. فشار خون بالا یکی از عوامل خطر اصلی برای بیماری‌های قلبی و عروقی است (Whelton et al., 2018).

رژیم غذایی ناکافی:

نمک‌های تصفیه شده فاقد مواد مغذی ضروری و عناصر کمیاب هستند که در نمک‌های طبیعی و غیر تصفیه یافته وجود دارند. این موضوع می‌تواند منجر به نقص‌های تغذیه‌ای و کمبود مواد مغذی در طولانی مدت شود (Khan et al., 2019).

تأثیرات بر سلامت

بیماری‌های قلبی و عروقی:

مصرف زیاد نمک تصفیه شده، مخصوصادر رژیم‌های غذایی پرچرب و قند، می‌تواند منجر به افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی شود. مطالعات نشان داده‌اند که کاهش مصرف نمک می‌تواند به کاهش فشار خون و در نتیجه خطر بیماری‌های قلبی کمک کند (He et al., 2013).

بیماری‌های کلیوی:

مصرف زیاد سدیم می‌تواند فشار را بر روی کلیه‌ها افزایش دهد و به کاهش عملکرد کلیه‌ها منجر شود. تحقیقاتی نشان داده است که افرادی که نمک بیشتری مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های کلیوی قرار دارند (Mente et al., 2014).

مشکلات گوارشی:

مصرف زیاد نمک می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی از جمله نفخ و احتباس آب در بدن شود که می‌تواند کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد (Srinivasan et al., 2020).

بیماری‌های پوستی و سایر مشکلات:

برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که مصرف بالا از نمک‌های تصفیه شده می‌تواند به بروز مشکلات پوستی و حساسیت‌های مختلف منجر شود (García-Díaz et al., 2018).

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

با توجه به مضرات جدی مصرف نمک‌های تصفیه شده، توصیه می‌شود که مصرف این نوع نمک‌ها محدود و در عوض استفاده از منابع طبیعی و غیر تصفیه شده همچون نمک دریایی و نمک‌های معدنی مورد توجه قرار گیرد. تغییرات ساده در رژیم غذایی و همراهی با سبک زندگی سالم می‌تواند به بهبود سلامت عمومی و کاهش عوارض ناشی از مصرف زیاد نمک کمک کند.

تبیین‌گر: علیرضا محمودی فرد – سردبیر رسانه کلام قلم و محقق سبک زندگی سالم