آسان ریپورتاژ | مسلما نوشتن چکیده (Abstract) مقاله علمی، یکی از بخش‌های مهم و کلیدی در نگارش مقالات علمی است. چکیده باید به گونه‌ای نوشته شود که مخاطب را در کمترین زمان ممکن با موضوع، اهداف، روش‌ها، نتایج و اهمیت پژوهش آشنا کند. در ادامه برخی نکات کلیدی برای نوشتن یک چکیده مؤثر و حرفه‌ای ارائه می‌شود:
۱. خلاصه‌بودن و اختصار
– چکیده باید مختصر و مفید باشد. معمولاً طول چکیده بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ کلمه است (البته بسته به مجله یا کنفرانس مربوطه، می تواند متغیر باشد).
– از جملات کوتاه و واضح استفاده کنید و از توضیحات اضافی یا جزئیات غیرضروری پرهیز کنید.
۲. ساختار منظم
– چکیده معمولاً شامل بخش‌های زیر است:
۱. مقدمه کوتاه: بیان مسئله یا هدف پژوهش به صورت خلاصه.
۲. روش‌ها: اشاره به روش‌های اصلی استفاده‌شده در پژوهش.
۳. نتایج: ارائه یافته‌های کلیدی پژوهش.
۴. نتیجه‌گیری: بیان اهمیت نتایج و کاربردهای احتمالی.
– این ساختار به خواننده کمک می‌کند تا به سرعت اطلاعات کلیدی را درک کند.
۳. شفافیت و دقت
– از واژگان دقیق و تخصصی استفاده کنید، اما مطمئن شوید که برای مخاطب عام، قابل فهم باشد.
– از اصطلاحات مبهم یا کلی مانند “برخی”، “چند مورد” و غیره، پرهیز کنید.
۴. تمرکز بر نوآوری و اهمیت پژوهش
– بر جنبه‌های نوآورانه و مهم پژوهش تأکید کنید. خواننده باید بداند چرا این پژوهش، ارزشمند است.
– اگر پژوهش شما راه‌حل جدیدی ارائه می‌دهد یا مشکلی را حل می‌کند، حتماً به آن اشاره کنید.
۵. پرهیز از اطلاعات اضافی
– در چکیده از ذکر منابع، جداول، نمودارها یا اطلاعاتی که در متن مقاله آمده است، خودداری کنید.
– از بیان جزئیات روش‌ها یا نتایجی که در مقاله به تفصیل شرح داده شده‌اند، اجتناب کنید.
۶. استفاده از افعال مناسب
– برای توصیف روش‌ها و نتایج از افعال گذشته استفاده کنید (مثال: “بررسی شد”، “تجزیه و تحلیل شد”).
– برای بیان نتیجه‌گیری و اهمیت پژوهش از افعال حال یا آینده استفاده کنید (مثال: “نشان می‌دهد”، “می‌تواند مؤثر باشد”).
۷. پرهیز از کلمات اختصاری و اصطلاحات ناشناخته
– از کلمات اختصاری بدون تعریف خودداری کنید، مگر اینکه بسیار رایج باشند.
– اگر اصطلاح تخصصی خاصی استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که برای مخاطب عام قابل درک است.
۸. بازبینی و ویرایش
– پس از نوشتن چکیده، آن را چندین بار بازبینی کنید تا از نظر گرامری، ساختاری و محتوایی بدون اشکال باشد.
– از همکاران، محققان یا اساتید بخواهید چکیده را بررسی کنند و بازخورد دهند.
۹. رعایت دستورالعمل‌های مجله یا کنفرانس
– قبل از نوشتن چکیده، دستورالعمل‌های مجله یا کنفرانس را مطالعه کنید. برخی مجلات محدودیت‌های خاصی برای طول، ساختار، تعداد کاراکترها یا کلمات یا محتوای چکیده دارند.
۱۰. جذابیت و جلب توجه
– چکیده باید به گونه‌ای نوشته شود که توجه خواننده را جلب کند و او را ترغیب به مطالعه کامل مقاله کند.
– از جملات جذاب و واضح استفاده کنید تا خواننده احساس کند مقاله ارزش خواندن دارد.
مثالی کلی از یک چکیده:
عنوان: بررسی تأثیر آموزش آنلاین بر یادگیری دانش‌آموزان
چکیده:
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش آنلاین بر یادگیری دانش‌آموزان دوره متوسطه انجام شد. در این مطالعه، ۲۰۰ دانش‌آموز به‌صورت تصادفی به دو گروه آموزش آنلاین و سنتی تقسیم شدند. داده‌ها از طریق آزمون‌های استاندارد یادگیری جمع‌آوری و با استفاده از روش‌های آماری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که دانش‌آموزان گروه آموزش آنلاین به‌طور معناداری نمرات بالاتری نسبت به گروه سنتی کسب کردند (۰٫۰۵ > p). این یافته‌ها حاکی از آن است که آموزش آنلاین می‌تواند به عنوان یک روش مؤثر در بهبود یادگیری دانش‌آموزان مورد استفاده قرار گیرد.
با رعایت این نکات، می‌توانید چکیده‌ای حرفه‌ای و مؤثر بنویسید که مخاطب را به مطالعه کامل مقاله، ترغیب کند.
تبیین: استاد علیرضا محمودی فرد – مدرس روش تحقیق در دانشگاه
