رسانه آسان ریپورتاژ / نوشابه‌ها یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌ها در سراسر جهان هستند. مصرف این محصولات به دلیل طعم خوش و دسترسی آسانشان به شدت رایج شده است. با این حال، شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد مصرف مداوم نوشابه‌ها می‌تواند تأثیرات منفی جدی بر سلامتی بدن داشته باشد. این یادداشت به بررسی مضرات مختلف انواع نوشابه‌ها، از جمله نوشابه‌های گازدار، رژیمی و انرژی‌زا می‌پردازد و تأثیرات آن‌ها بر سلامت جسمی و روانی را تحلیل می‌کند.
انواع نوشابه‌ها و مضرات آن‌ها
نوشابه‌ها به چند نوع اصلی تقسیم می‌شوند:
نوشابه‌های گازدار (سوداها):
محتوای قند: نوشابه‌های گازدار معمولاً حاوی مقدار زیادی قند اضافه هستند. مصرف زیاد قند می‌تواند به اضافه‌وزن، چاقی و بروز دیابت نوع 2 منجر شود. مطالعه‌ای نشان داد که مصرف روزانه نوشابه‌های شیرین می‌تواند ریسک ابتلا به دیابت را تا %26 افزایش دهد (Hu et al., 2010).
بیماری‌های دندانی: قند زیاد و اسیدهای موجود در نوشابه‌ها می‌توانند به مینای دندان آسیب رسانده و باعث پوسیدگی دندان‌ها شوند. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف مکرر نوشابه‌های گازدار با خطر بالای پوسیدگی دندان ارتباط دارد (Lussi et al., 2014).
نوشابه‌های رژیمی:
محصولات حاوی شیرین‌کننده‌های مصنوعی: نوشابه‌های رژیمی معمولاً حاوی شیرین‌کننده‌های مصنوعی نظیر آسپارتام و سوکرالوز هستند. تحقیقات نشان داده‌اند که این شیرین‌کننده‌ها ممکن است به تغییرات متابولیک و افزایش ریسک اختلالات متابولیکی منجر شوند (Fowler & Williams, 2010).
تأثیر بر تعادل میکروبیوتا: برخی مطالعات نشان می‌دهند که مصرف نوشابه‌های رژیمی می‌تواند به تغییرات نامطلوب در میکروبیوتای روده منجر شود که به نوبه خود ممکن است با افزایش خطر چاقی و دیابت مرتبط باشد (Suez et al., 2014).
نوشابه‌های انرژی‌زا:
محتوای کافئین و قند: نوشابه‌های انرژی‌زا حاوی مقادیر بالای کافئین و قند هستند. مصرف زیاد کافئین می‌تواند منجر به مشکلات خواب، اضطراب و افزایش فشار خون شود (Smith, 2002).
تأثیرات بر قلب: عوارض خطرناک دیگری که ممکن است ناشی از مصرف این نوشیدنی‌ها باشند شامل مشکلات قلبی و ریتم‌های نامنظم قلبی است. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف منظم نوشابه‌های انرژی‌زا به افزایش خطر سکته قلبی و نارسایی قلبی مرتبط است (Vernarelli et al., 2017).
تأثیرات روانی
علاوه‌بر تأثیرات فیزیکی، مصرف مداوم نوشابه‌ها می‌تواند تأثیرات روانی نیز داشته باشد. شواهد نشان می‌دهند که مصرف زیاد قند و کافئین می‌تواند با افزایش سطح استرس و اضطراب مرتبط باشد (Richardson & McCaffrey, 2015).
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
با وجود طعم و جذابیت نوشابه‌ها، مضرات و آثار منفی آن‌ها بر سلامت جسمی و روانی غیرقابل انکار است. به‌خصوص، نوع و مقدار مصرف نوشابه‌ها باید مورد توجه قرار گیرد. به‌جای مصرف نوشابه‌ها، انتخاب نوشیدنی‌های سالم‌تر نظیر آب، چای یا آب‌میوه‌های طبیعی می‌تواند انتخاب بهتری برای حفظ سلامت باشد.
تبیین: علیرضا محمودی فرد – محقق سبک زندگی سالم و سردبیر کلام قلم
