طبق گزارش آسان ریپورتاژ، روایتی از پیامبر مهربانی‌ها حضرت محمد مصطفی (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در امالي شيخ مفيد، حدیث 8، صفحه 115 وجود دارد که بسیار تامل‌برانگیز است؛ لازم به ذکر است در مورد چنین موضوعی، روایات مشابه دیگری نیز از معصومین (علیهم‌السلام) وجود دارد.
حدیث نبی مکرم اسلام (صلّی الله علیه و آله و سلّم)
قالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَسَلَّمَ: وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیاً لَوْ أَنَّ رَجُلًا لَقِی اللَّهَ بِعَمَلِ سَبْعِینَ نَبِیاً ثُمَّ لَمْ یأْتِ بِوَلَایةِ أُولِی الْأَمْرِ مِنَّا أَهْلَ الْبَیتِ مَا قَبِلَ اللَّهُ مِنْهُ صَرْفاً وَ لَا عَدْلًا
ترجمه حدیث
حضرت رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند: سوگند به آن کسی که مرا به حق، به پیامبری مبعوث کرد، اگر کسی در روز قیامت در حالی که در نامه اعمال خود عمل هفتاد پیامبر را داشته باشد، خداوند تبارک و تعالی را ملاقات کند، امّا به همراه آن اعمال، ولایت ولی امر از اهل بیت عصر خودش را نیاورده باشد، خداوند متعال از او هیچ عمل واجب و مستحبی را قبول نمی‌کند.
شرح حدیث
مبحث امامت و ولایت، آنقدر در مذهب تشیع اهمیت دارد، که هر قدر در مورد آن گفته شود، کم است. با توجه به بودن در زمان آخرالزمان و وارد شدن مباحث مهدویت، این قضیه پیچیده‌تر هم می‌شود. ولایت ولی امر، آن پیوند درونی قلبی و اعتقادی به حجت خدا در هر زمان است که در حال حاضر این مقام بر دوش ولی الله الاعظم، حضرت صاحب العصر و الزمان (عجّل الله تعالی فرجه الشّریف) می‌باشد. اگر انسان مسلمانی این پیوند درونی- قلبی و اعتقادی را نداشته باشد، در برزخ و قیامت گویی منسوب به امامی نیست و ولی و سرپرست ندارد؛ در عوالم بعدی، هر گروهی با نام امام خود دعوت می‌شوند (یوم ندعوا کل اناس بامامهم- آیه 71 سوره اسراء). در روایت «لو» آمده است، یعنی بر فرض محال، فرد خداوند را با اعمال ظاهری هفتاد پیامبر ملاقات کند، از او هیچ عمل واجب و مستحبی قبول نمی‌شود؛ با فرض اینکه فرد حتی بتواند با باری‌تعالی ملاقات کند، آن هم نه با اعمال یک فرد معمولی، با اعمال کسی که گویی عبادات و فعالیت‌های 70 پیامبر را داشته است، خداوند بزرگ و مهربانی که عطوفت او بر هیچ مومنی پوشیده نیست، هیچ‌یک از اعمال وی را نخواهد پذیرفت؛ ولایت ائمه معصومین (علیهم‌السلام) ، تا این حد اهمیت دارد! شرط قبولی تمامی اعمال واجب و مستحب در هر سطحی و با هر تعدادی، طبق روایات متعدد مذهبی با سند صحیح، پذیرش قلبی ولایت 14 معصوم (علیهم‌السلام) است.
به این معنا که در اعمال، یک شرط صحّت عمل است که فقهی است مانند این که در نماز، لباس نمازگزار غصبی نباشد و یا مقدّمات نماز فلان‌گونه است و بُعد صحیح انجام دادن عمل است و مثلا در روزه، حجّ و در تمام اعمال عبادی، شرط صحّت باید رعایت شود، ولی همین اعمال با شرط صحّت را هم خداوند قبول نمی‌کند، بلکه قبولی عمل (آن مراتبی که از انجام اعمال به انسان داده می‌شود و ترفیع درجات بهشتی) با یک شرط بسیار مهم است که باید با امام معصومِ در عصر و ایام خود، از نظر قلبی پیوند برقرار نموده و از نظر اعتقادی، به امامت او اعتقاد داشته باشد؛ شرط لازم پذیرش اعمال، ولایت است؛ به‌عبارتی ولایت ناقص را کامل کند و ایمان و عمل صالح هم باید باشد؛ یعنی ایمان و عمل صالح به همراه ولایت، مانند دو بال هستند که باید هر دو توامان باشند تا کارایی مطلوب حاصل شود و هر وقت که با هم باشند، باعث پرواز و عروج انسان در ملکوت و … می‌شود. مکررا در روایات از اهمیت ولایت ائمه (علیهم‌السلام) گفته شده است تا حدی که حتی در حدیثی قدسی آمده است در صورت تجمیع امت اسلام بر ولایت حضرت امیرالمومنین (علیهم‌السلام)، جهنم خلق نمی‌شد! ولایت ائمه معصومین (علیهم‌السلام) هم شرط لازم قبولی تمامی اعمال نیک انسان است و هم مکمل کم و کاستی‌های آن‌ها. اینکه خداوند حکیمِ عادلِ مهربانِ آمرزنده، بدون در گردن داشتن عهد امامی بر ماموم، اعمال صالح فرد را قبول نمی‌کند، بر اهمیت وافر پذیرش ولایت تاکید دارد؛ مسلما مهم‌ترین دلیل تاکید وجوب احترام گذاشتن به والدین توسط فرزندان، هم تمرین ولایت‌پذیری افراد است؛ زیرا مومنین معتقدند که ائمه (علیهم‌السلام) برای آن‌ها از پدر و مادر نیز مهربان‌تر هستند، لذا وقتی ولایتِ ولیِ خود در خانواده را می‌پذیرند، ولایت مخلوقی که در درجه‌ی بسیار بالاتری از نظر علم، تقوا و … قرار دارد و از طرف خداوند بزرگ منصوب شده است، برای شخص، به مراتب ساده‌تر و پذیرفتنی‌تر است.
تببین‌گر: علیرضا محمودی فرد – محقق، مدرس دانشگاه و فعال رسانه‌ای
